- Wydarzenie zaplanowaliśmy na trzy dni - 7,8 i 9 lipca. Składają się na nie dwa komponenty. Jednym z nich jest konferencja taborowa, na której gościć będą naukowcy z różnych ośrodków w Polsce, ale nie tylko, bo również ze Słowacji i Czech. Tematy, które będą podejmowane dotyczyć będą głównie bieżących, ważnych spraw, mających związek z sytuacją Romów w Polsce i Europie. Są to kwestie dyskryminacji, ale też bardzo ciekawe kwestie podejmowania przez Romów badań historycznych i kulturowych - zapowiada Adam Bartosz z Komitetu Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie, wieloletni dyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie, cyganolog i pomysłodawca Taboru. - Drugi komponent to gala jubileuszowa. W tym roku nawiązujemy do dwóch rocznic - 60. rocznicy powstania Stowarzyszenia Kulturalno Społecznego Romów Centrum Kultury Romów w Tarnowie - to bardzo ważna rocznica, bo to najstarsze istniejące w Polsce stowarzyszenie romskie oraz 80. rocznicy mordu, jakiego Niemcy dokonali w Szczurowej, gdzie rozstrzelali 93 Romów - dodaje.

Podczas wydarzenia zaplanowano też uroczystość upamiętnienia Marii Sary Andraszowej. Jej imieniem nazwany zostanie fragment ul. Krętej, tuż obok świetlicy cygańskiej. Teraz - za zgodą radnych - będzie się on nazywał Zakątkiem Bibi Sary.

- Bibi po romsku znaczy ciocia. Tak nazywaliśmy mamę Adama Andrasza, Marię Andraszową. Wszyscy w Tarnowie znali tę postać, a nawet jak nie znali, to pamiętają ją jako postać charakterystyczną, przechadzającą się po Tarnowie. Dla nas to jest bardzo ważne, wzruszające wydarzenie, bo w ten sposób upamiętnimy kogoś, kto wprawdzie nie zajmował jakiejś wysokiej pozycji, ale jednak w tym środowisku romskim była to osoba bardzo znana, zasłużona. Prowadziła zespół folklorystyczny i wychowała kilka pokoleń młodzieży, przekazując im tradycje i obyczaje romskie - mówi Bartosz. Jak dodaje, będzie to trzeci w Polsce przypadek upamiętnienia w ten sposób postaci romskiej, obok Bronisławy Wajsz - Papuszy i Karola Parno Gierlińskiego.

Program Międzynarodowego Taboru Pamięci Romów:

Piątek 07 lipca:

13:00 - 15:00 Przyjazd uczestników, rejestracja w hotelu Słoneczne Wzgórze.
16:00 -17:00 Zwiedzanie ekspozycji Romowie. Historia i kultura w Muzeum Etnograficznym.
18:00 - 20:30 obrady w restauracji Stara Łaźnia
21:00 wieczorne spotkanie uczestników.

Sobota 08 lipca:

10:00 – 12:00 obrady, Stara Łaźnia
12:00 – 13:00 przerwa na lunch
13:00 – 14:30 obrady
16:00 – 16:30 Zakątek Bibi Sary – uroczystość upamiętnienia Marii Sary Andraszowej, nadanie nazwy fragmentowi ul. Krętej.
17:00 – 21:00 – Amfiteatr tarnowski – Gala Jubileuszowa, wystąpią: Dziani i jego Gwiazdy, Tobi King, Bogdan Trojanek, Romano Iło.

Niedziela 9 lipca

10:00 - Dopołudniowa wycieczka autobusowa Małopolskim Szlakiem Martyrologii Romów (Tarnów-Żabno-Bielcza-Borzęcin Dln. - Szczurowa - Tarnów),
13:00 - Spotkanie memorialne przy grobie masowym w Szczurowej z udziałem romskiego pianisty ze Słowacji Mirosława Rača i romskiej kapeli Romano Iło z Nowej Huty.

Program V Konferencji Taborowej

7 (piątek) - 8 (sobota) lipca - restauracja Stara Łaźnia, Pl. Więźniów KL Auschwitz:

Piątek 7 lipca:

- 18:00 - 20:30

1. Agnieszka Świętek, Romowie w podręcznikach szkolnych - egzemplifikacja koncepcji „geografii i ciszy” w praktyce szkolnej.

2. Paulina Krzysik, Barbara Prądzyńska, Izabela Kolka, Romski w Obrazkach.

3. Dr Maria Szoska, Co polonista może wyczytać z twórczości Małgorzaty Mirgi-Tas, czyli historia szkolnego odbioru.

4. Dr Wojtek Szymański - Przeczarowując świat z Małgorzatą Mirgą-Tas. Życie po życiu weneckiej wystawy.

5. Nowe życie, film o historii tarnowskiego Stowarzyszenia Romów, reż. Paulina Ibek

 - 21:00 kolacja

Sobota 08 lipca:

- 10:00 – 12:00 obrady

5. Hubert Tubacki, Alienowanie i urasawianie Romów - postępy i przeszkody w badaniach.

6. Dr Emilia Kledzik, Pełna wersja poematu Papuszy „Krwawe łzy” - dalsze perspektywy badawcze.

7. Dr Katarzyna Czarnota, Kluczowe punkty zwrotne w debacie o statusie prawnym społeczności Romów Rumuńskich w Polsce.

8. Magdalena Zych, dr Elżbieta Mirga-Wójtowicz, O tym, co możemy razem. POWERBANK/ siła kobiet.

ac / fot. archiwum, na zdj. od lewej: Adam Andrasz, Adam Bartosz i Bibi Sara , 2007 r.