Pomnik Ofiarom Rzezi Wołyńskiej 1943-1945 znajduje się przed budynkiem Szkoły Podstawowej im. Wincentego Witosa w Gromniku. Powstał 12 lat temu z inicjatywy wiceprzewodniczącego rady powiatu tarnowskiego Zbigniewa Karcińskiego.

W obchodach wzięli udział m.in.: starosta tarnowski Jacek Hudyma, członek zarządu powiatu: Mariusz Tyrka, wiceprzewodniczący rady powiatu tarnowskiego Zbigniew Karciński, radna powiatowa Alina Barbachen, a także wójt gminy Gromnik Małgorzata Kras. Poszczególne delegacje złożyły przed pomnikiem znicze i wiązanki kwiatów.

Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej przypada 11 lipca, czyli w rocznicę tzw. krwawej niedzieli, podczas której w 1943 roku na Wołyniu doszło do największej fali mordów na Polakach. 

- 11 lipca jest taką datą, kiedy obchodzi się oficjalne uroczystości rzezi wołyńskiej, my to robimy trochę wcześniej, aby przypomnieć tę trudną historię, która nie może zostać zapomniana, która musi być ciągle przypominana. Jest to bardzo ważna historia, która też uczy, dlatego chcemy, aby w tym uczestniczyła młodzież - wyjaśnia starosta tarnowski Jacek Hudyma.

Ocenia się, że w wyniku trwającej kilku lat rzezi zginęło około 100 tys. z półtora miliona Polaków zamieszkujących tereny Galicji Wschodniej. Kolejne 300-400 tys. osób zostało zmuszonych do ucieczki. Sprawcami ludobójstwa byli nacjonaliści ukraińscy z organizacji z organizacji UNA/UPA i ludność ukraińska uczestnicząca w mordach swoich polskich sąsiadów. Zbrodnie dokonywane były z niebywałym okrucieństwem. Ofiary palono żywcem, wrzucano do studni, używano siekier i wideł, rozrywano za pomocą koni, a przed śmiercią sadystycznie torturowano.

A. Cichy / fot. ZSOiZ w Gromniku