W niedzielę po południu, na Skwerze Starej Synagogi, oficjalnie otwarto wystawę planszową „Aktion Reinhardt 1942-1943”. Tym samym rozpoczęto tegoroczną edycję Dni Pamięci Żydów Galicyjskich „Galicjaner Sztetl”, których partnerem jest Muzeum Okręgowe w Tarnowie. Na terenie miasta stoją jeszcze dwie wystawy: „Zagłada Żydów europejskich” - przy Multimedialnym Centrum Artystycznym na ul. Wałowej oraz „Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej” - na tarnowskim Rynku. Wszystkie udostępnił krakowski oddział IPN.

W spotkaniu przy pozostałościach po synagodze zburzonej przez Niemców w 1939 r., wzięli udział Adam Bartosz - prezes Komitetu Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie oraz dr Michał Wenklar - zastępca dyrektora Oddziału IPN w Krakowie.

Likwidacja tarnowskiego getta rozpoczęła się 11 czerwca 1942 r.  W ciągu ośmiu dni Niemcy wywieźli do obozu zagłady w Bełżcu około 8 tys. Żydów. Uznanych za niezdolnych do podróży (około 8-10 tys.) zamordowali w lesie zwanym Buczyna pod Zblitowską Górą oraz Lasach Skrzyszowskich. W następnych miesiącach wywieziono do obozu w Bełżcu lub zamordowano na miejscu kolejne tysiące Żydów. 2 września 1943 r. nastąpiła ostateczna likwidacja tarnowskiego getta. Około 8 tys. osób wywieziono do KL Auschwitz i do obozu w Płaszowie, 500 zamordowano w Tarnowie. Przy życiu pozostawiono zaledwie 300 Żydów. 9 lutego 1944 r. Niemcy wysłali ostatnich ocalałych do obozu w Płaszowie i ogłosili Tarnów miastem „wolnym od Żydów”. Tym sposobem przestał istnieć liczący w 1939 r. około 25 tys. mieszkańców żydowski Tarnów.

Szczegóły program Dni Pamięci Żydów Galicyjskich „Galicjaner Sztetl” znajduje się na plakacie poniżej.

ac / fot. Janusz Ślęzak, IPN