101-letni płk Zdzisław Baszak otrzymał nominację generalską
access_time 2021-09-27 20:27:00
W poniedziałek w Tarnowie odbyły się uroczystości z okazji Dnia Państwa Podziemnego. Jednym z ważniejszych punktów obchodów było wręczenie nominacji generalskiej 101-letniemu pułkownikowi Zdzisławowi Baszakowi ps. "Pirat", żołnierzowi 16. Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej, oficerowi Armii Krajowej, a także ostatniemu żyjącemu uczestnikowi bitwy pod Pszczyną i akcji „Most III”.

82 lata temu utworzone zostały cywilne i wojskowe struktury Polskiego Państwa Podziemnego. Był to fenomen na skalę polską i światową. W 1998 r. Sejm ustanowił 27 września dniem upamiętniającym tamto wydarzenie.

Tarnowskie obchody rozpoczęła msza św. w bazylice katedralnej. Po eucharystii uczestnicy obchodów przemaszerowali pod Grób Nieznanego Żołnierza, gdzie złożono kwiaty i światła pamięci. Najbardziej doniosłym momentem uroczystości było jednak wręczenie pułkownikowi Zdzisławowi Baszakowi awansu na stopień generała brygady. 101-latek przyjął nominację z rąk ministra Piotra Ćwika, zastępcy szefa Kancelarii Prezydenta RP.

Generał Zdzisław Baszak urodził się 8 lipca 1920 r. w Woli Gręboszowskiej (powiat dąbrowski). Na wojnę wyruszył jako 19-letni podchorąży. W kampanii wrześniowej przeszedł szlak bojowy z 16. Pułkiem Piechoty Ziemi Tarnowskiej. Uczestniczył m.in. w ciężkich bitwach pod Pszczyną i Hutą Różaniecką. Jesienią 1939 r. zaangażował się w działalność konspiracyjną, współtworząc Obwód SZP-ZWZ-AK Dąbrowa Tarnowska. Pełnił funkcję oficera dywersji obwodu oraz komendanta palcówki Dąbrowa Tarnowska – Radgoszcz. Brał udział m.in. w zabezpieczaniu akcji „Most III”, jednej z trzech udanych operacji, polegających na lądowaniu w okupowanym kraju alianckiego samolotu w celu odebrania i przewiezienia na Zachód działaczy podziemia oraz materiałów wywiadowczych, w tym dokumentacji i fragmentów niemieckiej rakiety V-2.  Po wojnie gen. Baszak działał w podziemiu niepodległościowym. Za udział w opracowaniu akcji zdobycia pieniędzy dla konspiracji został skazany na sześć lat więzienia, z których trzy odsiedział w celach kilku komunistycznych więzień. Był szykanowany również po wyjściu na wolność. Po przemianach ustrojowych w 1990 roku zaangażował się w upamiętnianie najważniejszych wydarzeń, których był uczestnikiem – walk 16. pp w Ćwiklicach pod Pszczyną, akcji „Most III”, historii powiślańskiej i tarnowskiej AK.

Rocznica powstania Polskiego Państwa Podziemnego była również okazją do uhonorowania innej zasłużonej dla regionu postaci - dra inż. Antoniego Gładysza, naukowca, pisarza, społecznika, żołnierza AK, więźnia obozu w Gross-Rosen. W 30. rocznicę jego śmierci, na fasadzie domu rodzinnego Gładyszów przy ul. Matejki, odsłonięto poświęconą mu tablicę pamiątkową. Tarnowianin został również pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności, przyznanym przez prezydenta RP.

ac / fot. A. Gawle

Komentarze...
testststs 10,2,9,1,A,821