Kolejny fragment Panoramy Siedmiogrodzkiej namierzony
access_time 2015-10-15 09:25:00
Tarnowscy muzealnicy namierzyli kolejny fragment monumentalnego dzieła namalowanego pod kierownictwem Jana Styki. To kolejny "wycinek" obrazu, który pierwotnie miał 15 m wysokości i aż 120 m obwodu.
"Panorama Siedmiogrodzka", której do dziś zachowały się jedynie fragmenty została namalowana przez znakomitych artystów polskich i węgierskich ponad sto lat temu we Lwowie, w pięćdziesiątą rocznicę węgierskiego powstania narodowego 1848-1849. Przedstawiała jedną z najsławniejszych bitew w dziejach tego powstania stoczoną 11 III 1849 r. przez wojska węgierskie, dowodzone przez gen. J. Bema. Zwycięska bitwa powstańców z wojskami austriackimi i rosyjskimi rozegrała się na równinie pod Sybinem, za którym w oddali wznosi się malownicze pasmo Karpat Siedmiogrodzkich. Jedną z głównych postaci dzieła, obok generała Bema, stał się Sandor Petofi, wybitny poeta węgierski, przyjaciel i adiutant generała. W czasie działań wojennych nie zaprzestał twórczości i służył sprawie przede wszystkim piórem. Jego płomienny wiersz "Armia Siedmiogrodzka" zachęcał do walki i wyrażał nadzieję na zwycięstwo. Inspiracją do powstania "Panoramy Siedmiogrodzkiej" stała się "Panorama Racławicka" namalowana w latach 1893 - 1894 przez kilkunastu artystów pod kierunkiem Jana Styki i Wojciecha Kossaka z okazji 100 rocznicy insurekcji kościuszkowskiej. Została ona też wystawiona w czasie obchodów milenijnych na Węgrzech w 1896 roku i wywarła tam wielkie wrażenie. Prace nad "Panoramą Siedmiogrodzką", liczącą piętnaście metrów wysokości i sto dwadzieścia metrów obwodu, rozpoczęto w budynku rotundy w Parku Stryjskim we Lwowie, a trwały one pięć miesięcy. Pod kierunkiem Jana Styki pracowali węgierscy malarze Tihamer Margitay i Pal Vago, oraz pejzażysta Bela Spanyi, a także Polacy: Tadeusz Popiel, Zygmunt Rozwadowski, Michał Wywiórski; współpracował z nim niemiecki malarz Leopold Schonchen. "Panorama Siedmiogrodzka", niestety, nie dotrwała w całości do dziś. Została pocięta na fragmenty, z których obecnie znanych jest 36; trwają poszukiwania dalszych. Znany nam fragment Panoramy, oznaczony numerem 17 w najnowszym wydawnictwie w którym zebrano wszystkie znane fragmenty i informacje o tym obrazie (Adam Bartosz Panorama Siedmiogrodzka; Tarnów 2013) przedstawia rosyjską piechotę w natarciu prowadzoną przez konnego dowódcę – to fragment z dynamiczną sceną batalistyczną. Znajduje się w rekach prywatnych i niedawno właściciel zgłosił chęć sprzedaży tego dzieła. Fragment jest sygnowany przez Jana Stykę i niewątpliwie należy do ciekawszych zachowanych fragmentów Panoramy Siedmiogrodzkiej. Właściciel zadeklarował chęć sprzedania obrazu właśnie do Tarnowskiego Muzeum i jest gotów poczekać aż zgromadzimy odpowiednie środki finansowe. Galeria Panorama Siedmiogrodzka ze stałą wystawą pokazującą dzieje obrazu, jego kształt jako całości oraz wybrane fragmenty będące w posiadaniu Muzeum przyniosła oczekiwany efekt. Zwiedzający wystawę turyści z Warszawy oglądając cały obraz odnaleźli fragment, który „pasuje” do obrazu będącego w ich posiadaniu. W tradycji rodzinnej obraz ten nazywany jest „Hucuł” w istocie zaś przedstawia piechura Szeklera idącego do walki. To całkowicie nowy nie znany fragment jest więc już 37 znanym fragmentem obrazu Panoramy Siedmiogrodzkiej. To fragment z dolnej części wielkiego płótna, dodaje nam nowych informacji o barwie tej części obrazu – co jest ważne w związku z planowanym odtworzeniem Panoramy w kolorze. Można też mieć nadzieję, że kiedyś uda się odkupić ten fragment do zbiorów Muzeum Okręgowego w Tarnowie.
Komentarze...
testststs 10,2,9,1,A